• آیا شر، حقیقتی بیرونی است یا ساخته‌ ذهن ما؟
• چرا بعضی اتفاق‌ها را «شرّ» می‌نامیم؟
• چرا به برخی انسان‌ها، پدیده‌ها یا رخدادها برچسب «بد» می‌زنیم؟
• آیا ذهن ما جهان را همان‌گونه که هست می‌بیند یا با عینکی از سوگیری‌ها، هیجان‌ها و الگوهای شناختی درک می‌کند؟

این پرسش‌ها تنها دغدغه‌ فیلسوفان یا دین‌پژوهان نیستند؛ بلکه به زندگی روزمره‌ همه‌ ما گره خورده‌اند. در جهانی پر از بحران‌های طبیعی، خشونت‌های اخلاقی، و تجربه‌های تلخِ فردی، درک درست مسئله‌ شر و شناخت نحوه‌ شکل‌گیری آن در ذهن، گامی حیاتی برای زندگی آگاهانه‌تر، انسانی‌تر و متعادل‌تر است.

در این دوره‌ با نگاهی نو و تلفیقی از فلسفه‌ دین و علوم شناختی، به سراغ مسئله‌ شر می‌رویم و تلاش می‌کنیم بفهمیم چگونه مغز ما با شرور جهان مواجه می‌شود، چرا در درک شر دچار خطا می‌شویم، و چطور می‌توان از این خطاها عبور کرد.

سرفصل جلسات
 

جلسه‌ اول: آیا مغز ما دنبال مقصر می‌گردد؟
چرا ذهن ما رنج‌های طبیعی را هدف‌مند و ناعادلانه می‌بیند؟
در اولین جلسه با بررسی سوگیری‌هایی مانند «غایتمندانگاری» و حساسیت مغز به عدالت، به سراغ سازوکار مغز در مواجهه با شرور طبیعی می‌رویم.

جلسه‌ دوم: چرا آدم‌ها نسبت به شر بی‌تفاوت یا حتی خشن می‌شوند؟
چه اتفاقی در مغز می‌افتد که ناهمدلی، کلیشه‌سازی یا انسانیت‌زدایی رخ می‌دهد؟
در این جلسه با فرایندهای شناختی دخیل در شر اخلاقی آشنا می‌شویم و مرز نازک میان بی‌تفاوتی و خشونت را بررسی می‌کنیم.

جلسه‌ سوم: آیا ذهن ما بیش از حد شرانگار است؟
ذهن ما چگونه با بزرگ‌نمایی، تحریف یا برداشت هیجانی، شر را بیش از حد واقعی‌اش تجربه می‌کند؟
در جلسه سوم از پاریدولیا تا خطای کادربندی، با مهم‌ترین سوگیری‌های شناختی مؤثر در شکل‌گیری تصویر ذهنی ما از شرور جهان آشنا می‌شویم.

جلسه‌ چهارم: آیا می‌توان ذهن را برای بهتر دیدن تربیت کرد؟
در این جلسه راهکارهایی شناختی برای عبور از خطاهای ذهنی و مواجهه‌ انسانی‌تر با شرور جهان بررسی می‌شود.

مدرس دوره

دکتر نعیمه پورمحمدی، دانشیار فلسفه‌ دین در دانشگاه ادیان، از پژوهشگران برجسته‌ حوزه‌ شر و علوم شناختی دین در ایران است. درس‌گفتار پیش رو حاصل سال‌ها پژوهش در نقطه‌ تلاقی فلسفه و علوم مغز است.

این طعم موضوع برای چه کسانی مناسب است؟
برای همه‌ کسانی که به فهم عمیق‌تر از خود، دیگری و جهان علاقه‌مندند؛ چه متخصصان فلسفه و الهیات، چه علاقه‌مندان به روان‌شناسی و علوم شناختی و چه کنجکاوانی که می‌خواهند دنیای ذهن و اخلاق را بهتر بشناسند.

شروع دوره

شنبه ۳۰ فروردین
زمان: شنبه‌ها ساعت ۱۸
نحوه برگزاری: آنلاین و حضوری در دفتر [جیوگی]