آیا امکان تفسیرزنانه از قرآن وجود دارد؟ 

اسلام و فمینیسم! آیا بین این دو قرابتی وجود دارد؟

آیا اساسا قرآن به عنوان مهم‌ترین منبع سنت اسلامی میتواند به خوانش های فمینیستی راه دهد؟ مگر نه این است که زبان قران، حداقل در ظاهر، مردانه است و به زعم بعضی تفاسیر در این کتاب زن جنس دوم است؟! مگر نه این است که از سوی برخی قرآن مقوم نظام‌های مردسالار تلقی می‌شود و قرآن سلسه مراتب قدرت را هم، در خانواده و هم در جامعه، بر اساس جنسیت منظم کرده است؟ پس اگر چنین است آیا اساسا امکان تفسیری زنانه از قرآن وجود دارد؟ 

اینها سوالاتی است که در این درسگفتار از طعم موضوع مدرسه علوم انسانی جیوگی به آنها پرداخته ایم. در این درسگفتار به موضوع جنسیت و قرآن نه از منظر دینی و کلامی بلکه از منظر آکادمیک و دین پژوهانه پرداخته شده تا  آشنا شویم با تأملاتی درباره نسبت زن و دین و همچنین، سوالاتی از این دست طرح کنیم:

• کتاب مقدس مسلمانان چه نگاهی به شان انسانی زن دارد؟
• آیا تصورات رایج در میان مردان مسلمان درباره شیوه مناسب معاشرت با زنان ریشه ای قرآنی دارد؟
• سنت‌های معرفتی در جهان اسلام اعم از فقه، اخلاق، ادبیات، تفسیر و حدیث تا چه اندازه مبتنی بر نگاه قرآنی به زن و مطابق با آن هستند؟
• زنان مسلمان خود قرآن را چگونه می‌خوانند؟
• خوانش های مردانه چه تفاوت‌هایی با تفاسیر مرسوم دارد؟
• آیا زن‌ها می‌توانند از حقوق و شان خود در متن مقدس پرسش کنند؟
• آیا می‌توان از تفسیر زنانه قرآن سخن گفت؟
• و در نهایت اینکه آیا امکان گفتگویی میان فمینیسم و اسلام در باب زنانگی و حقوق زنان وجود دارد؟

برای کنکاش درباره این پرسش‌ها سراغ دکتر محسن بدره، استاد گروه مطالعات زنان و خانواده دانشگاه الزهرا (س) رفته‌ایم.  او که خود فارغ التحصیل دانشگاه تربیت مدرس در دوره دکتری مطالعات زنان است و رساله دکتری‌اش را با عنوان «گفتگویی میان اسلام و فمینیسم؛ تحلیل مبانی معرفتی "فمینیسم اسلامی"» منتشر کرده است (نشر آرما؛ 1398) سال‌هاست به تحقیق و تفحص درباره نسبت اسلام و فمینیسم پرداخته و اگر چند نفر انگشت شمار در میان فارسی زبانان تحقیقات جامع آکادمیک روی این موضوع انجام داده‌اند دکتر بدری قطعا یکی از آن‌هاست. 

این شما و کلاسی که پس از آن نگاه متفاوتی به رابطه زنان و قرآن خواهید داشت.