فلسفه روانکاوی
حالت خوب نیست؟ پس باید بری پیش یک #روانکاو». همین گزاره کوتاه برملا کننده تلقی ما از #روانکاوی است: رشته‌ای کم و بیش بالینی که با بهره‌گیری از امکان‌های #ناخودآگاه قرار است ما را #درمان کند!
اما اگر کسی، چه بسا فرد بدحال آمد و از خود مفهوم ناخودآگاه سوال پرسید چه باید کرد؟ اگر یک نفر به همه پیش فرض‌هایی که بر اساس آن روانکاوی پا به عرصه وجود گذاشته است شک کند آیا روانکاوی میتواند به عنوان یک روش درمان پایدار باقی بماند؟ اساسا روانکاوی از کجا سر بر آورد؟ تنها از مشاهدات مریض‌های پدر معنوی آن یعنی #فروید یا اینکه علاوه بر گرایش‌های عصب شناسانه و بیولوژیکی که بر اساس آن فروید در پی بنا کردن روانکاوی بود رشته‌ها و جریان‌های دیگری هم روی روانکاوی تاثیر گذاشته‌اند؟
این دغدغه‌ها ما را به طرح پرسش‌هایی از خود روانکاوی و به بیان دقیق‌تر،فلسفه روانکاوی، رهنمون می‌کند. فلسفه روانکاوی نه تنها پیش فرض‌های پنهان معرفتی روانکاوی را افشا می‌کند، بلکه به خود روانکاوان نیز کمک می‌کند؛ روانکاوانی که بعد از مراجعه بعضی از مریض‌ها قطعا واجد پرسش‌هایی فلسفی می‌شوند، پرسش‌هایی که جواب آن‌ها نه در درون، بلکه در بیرون روانکاوی است!
در این طعم موضوع به همراه پژمان رنجبر درباره فلسفه روانکاوی سخن گفتیم. پژمان رنجبر دانش آموخته #هنر و #فلسفه و مترجم و مدرس فلسفه و هنر است. او آثاری از هنر در مقام الهیات، ملکوت و چنت، فانتزی، لیبیدو و تراژدی را ترجمه کرده و از جمله مترجمان علاقمند به تدریسی پر حوصله و روشمند است.
پژمان رنجبر معتقد است «روانکاوی فرزند سنت‌هایی دیرین است و میراث سنت‌های ادبی، الهیاتی و فلسفی مختلفی را در خود جای داده. برای نمونه فقط کافی است به نسبت بین بدن و چیزی به عنوان #روان اشاره کنیم؛ همین یک موضوع آنقدر در ادبیات و الهیات و فلسفه ریشه دوانده که بررسی آن بدون واکاوی این‌ها پنجه به خالی زدن خواهد بود.»
سوال‌های پیش روی رنجبر در این دوره سه روزه که تاریخ و ساعت برگزاری آن در پوستر آمده است به شرح زیر خواهد بود:
«مفهوم روان در یونان باستان؛ آیا اساسا می‌توان درباره نسبت بدن و روان بدون توجه به فلسفه سخن گفت؟ چه سنت‌های فلسفی در این زمینه وجود داشته و دارند؟نفس در الهیات چه جایگاهی دارد؟در سنت‌های فلسفی مختلف درباره مقوله آگاهی چه آمده است؟ و چگونه این مفاهیم در روانکاوی سرریز شدند؟ و نهایتا اینکه زیبایی‌شناسی در سنت روانکاوی دربرگیرنده چه نکاتی است؟»
این دوره به دوست داران #روانشناسی، آنان که درباره "روان" سوالات فلسفی دارند و علاقه‌مندان به روانکاوی توصیه میشود.
