محی الدین ابن عربی

محی الدین ابن‌ عربی، متفکری که با سابقه سیاحت در غرب و شرق عالم و دو اثر بسیار تاثیر گذار یعنی (فصوص الحکم) و (فتوحات المکیه)یکی از مهمترین و در عین حال ناشناخته‌ترین متفکران کلاسیک مسلمان برای عموم ایرانیان در دوران جدید است. باید پذیرفت که فصوص جز در محافل علاقمندان به عرفان، آن میزان که باید خوانده نمی‌شود و کمتر مورد استناد تحقیقات مدرن در علوم انسانی قرار می‌گیرد. البته ریشه این اتفاق شاید به این برمی‌گردد که بیشتر از آنکه اندیشه‌اش راه به جهان‌های فلسفی باز کرده باشد، ابن عربی الهام بخش جریان‌های عرفانی بوده و امروز نیز بیشتر به عنوان یک #عارف شناخته می شود تا فیلسوف!

تلاش ما این است ابن عربی را از انحصار جریان‌های عرفانی خارج کنیم و با ابن عربی فیلسوف بیشتر آشنا شویم. در طعم اندیشه بزرگان می‌خواهیم با ابن عربی آشنا بشویم که کمتر شناخته ایم، ابن عربی که سازواره‌های مفهومی‌اش نه تنها امکان بسط در علوم انسانی جدید را دارد، بلکه امکان گفتگو با امثال #هایدگر و #هگل در سنت غربی را نیز داراست! اگر ابن عربی را پدر خوانده سنت فلسفه عرفانی جهان اسلام و مهمترین کاندید برای گفتگو با فلسفه جدید غرب بدانیم، گزاف نگفته‌ایم.

اعیان ثابته، عالم الاسماء، وحدت الوجود، حقیقت محمدیه، تنزیه و تشبیه، انسان کامل و حقیقت تاویل، مفاهیمی هستند که به آنها پرداخته­ایم و تلاش کردیم با خوانشی تطبیقی بین این مفاهیم و سنت علوم انسانی جدید، نسبت برقرار کنیم. برای چشیدن طعم ابن عربی میزبان دکتر محمد جواد ادبی از ابن عربی پژوهان جوان و پرکار بودیم. دکتر ادبی سال‌ها نزد اساتیدی چون مرحوم محمد خواجوی و دکتر دینانی ابن عربی خوانده و با فهمی که از سنت آکادمیک دارد؛ راه را برای ورود ابن عربی به ذهن و زبان علاقمندان علوم انسانی هموارتر کرده.

استفاده از این سه جلسه به تمامی علاقمندان علوم انسانی پیشنهاد می‌شود، خاصه کسانی که کمتر با سنت فلسفی و عرفانی جهان اسلام آشنا هستند و البته کسانی که به جهان‌شمولی اندیشه معتقداند.