آنتونیو گرامشی

طبقه حاکم فقط از طریق زور و سرکوب به حیات خود ادامه نمی‌دهد، بلکه این طبقه به تسخیر قلب‌ها، کار فرهنگی و مداخله ایدئولوژیک نیز همت می‌گمارد تا بدین‌وسیله بتواند تسلط خود را مدام در مقابل چشمان جامعه توجیه کند. به فرایندی که از مسیر فرهنگ، سلطه طبقه حاکم را توجیه می‌کند «هژمونی» گفته می‌شود. 

اما هژمونی دقیقا چگونه کار می‌کند، چگونه ایجاد می‌شود و چگونه پایداری خود را تثبیت می‌کند؟ اینها سؤالاتی است که برای اولین بار به شکل منسجم برای فیلسوف مارکسیست ایتالیایی طرح شد؛ فیلسوفی که به مارکسیسم نظری در قرن بیستم حیات تازه بخشید و چه‌بسا مارکسیسم را واجد پرسش‌های جدیدتری کرد. در واقع می‌توان گفت اگر مارکس فهم دقیقی از سازوکار سرمایه‌داری به ما می‌دهد، این فیلسوف که حجم بسیاری از نوشته‌هایش در زندان به طبع رسید بینش بی‌نظیری از شیوه‌های عمل سیاسی در برابر سرمایه‌داری به دست می‌دهد. 

نام این فیلسوف آنتونیو گرامشی است و طعم اندیشه بزرگان پیش رو قرار است طعمی از گرامشی در اختیار مخاطبان قرار دهد. گرامشی را نوعا با جعل مفهوم هژمونی می‌شناسند، اما مفهوم روشنفکر ارگانیک و انقلاب منفعل از دیگر کلیدی‌ترین مفاهیم گرامشی است که فهم آنها می‌تواند درباره وضعیت کنونی در ایران پرسش‌های جدیدی خلق کند.

طعم اندیشه بزرگان گرامشی را امیرخراسانی جامعه‌شناس چپ ایرانی در سه جلسه در روزهای دوشنبه، چهارشنبه و شنبه، ۱۴، ۱۶ و ۱۹ آذر ماه از ساعت هشت تا ده شب در محل مدرسه براکت جیوگی تدریس خواهد کرد.  

در این دوره خراسانی ضمن بررسی ایتالیای دوران گرامشی به مخاطب نشان خواهد داد که چگونه او از بطن درگیری با مسائل خاص ایتالیا توانست صورت‌بندی نوپدیدی از عمل سیاسی به دست دهد و به سؤال‌هایی نظیر سؤالات زیر پاسخ دهد: 

عمل سیاسی چیست؟ چگونه در جوامع سرمایه‌داری می‌توان کنش حزبی داشت؟ تفاوت عمل سیاسی در جغرافیاهای مختلف چیست؟ چرا طبقه کارگر انقلاب نمی‌کند؟ و..

فهم گرامشی مهم است چرا که حوزه‌ی اثرگذاری او به انواع مطالعات نظیر مطالعات فیلم تا مطالعات پسااستعماری و ادبی و فرهنگی کشیده شده است. همچنین فهم گرامشی و تصور او از کنش سیاسی کمک می‌کند تا بتوان زمینه‌های طیف متنوعی از نظریه‌پردازان حوزه‌های گوناگون انتقادی بهتر درک شود.

این دوره می‌تواند هم به شکل حضوری و هم به شکل مجازی میزبان مخاطبان باشد.